Podstawowym zadaniem laboratorium mikrobiologicznego jest diagnozowanie zakażeń wywołanych drobnoustrojami. Od prawidłowego wykonania badań zależy bowiem zdrowie i życie pacjenta. Wiarygodne wyniki otrzymamy dzięki zastosowaniu odpowiedniego sprzętu do inkubacji próbek. Dlatego też podstawą wyposażenia każdego laboratorium mikrobiologicznego jest cieplarka laboratoryjna. Nawet małe laboratorium mikrobiologiczne powinno posiadać kilka cieplarek, ze względu na konieczność hodowli bakterii lub grzybów w różnych temperaturach. Cieplarki to inkubatory laboratoryjne, których zadaniem jest zapewnienie stałych warunków do wzrostu mikroorganizmów.
Budowa cieplarek laboratoryjnych
Każda cieplarka to komora, w której wnętrzu znajdują się półki do składowania podłóż mikrobiologicznych. Standardowo wszystkie cieplarki wyposażone są w podwójne drzwi. Szklane drzwi wewnętrzne umożliwiają podgląd zachodzących procesów bez konieczności otwierania i wietrzenia wnętrza. Dzięki drzwiom zewnętrznym możliwe jest utrzymanie wysokiej temperatury wewnątrz urządzenia. Najważniejszym elementem cieplarki jest układ podtrzymywania temperatury z termostatem. Nowoczesne cieplarki zwykle posiadają mikroprocesorowy system kontroli oraz przyrządy do pomiaru temperatury. Ich zastosowanie gwarantuje precyzyjne utrzymanie stałych warunków wewnątrz i dokładność pomiaru.
Charakterystyka cieplarek laboratoryjnych
Nowoczesne cieplarki laboratoryjne zawierają różne udogodnienia, usprawniające ich pracę. Obecnie każdy producent sprzętu laboratoryjnego najczęściej oferuje cieplarki z grawitacyjnym obiegiem powietrza lub z wymuszonym obiegiem powietrza. Liczba cieplarek wymaganych w laboratorium zależy przede wszystkim od jego wielkości oraz liczby wykonywanych badań.
Cieplarka laboratoryjna z grawitacyjnym obiegiem powietrza znajdzie zastosowanie przy próbkach, które przechowywane są długo, w związku z czym sprzęt będzie rzadko otwierany. Wysoka jakość wykonania komory zapewni utrzymanie odpowiedniej temperatury i zapobiegnie powstawaniu wilgotności wewnątrz urządzenia. Natomiast cieplarka laboratoryjna z wymuszonym obiegiem powietrza jest polecana dla laboratoriów, które badają znaczną ilość próbek (częste otwieranie cieplarki). Zastosowanie wymuszonego obiegu powietrza zapewnia bowiem stałą i jednolitą temperaturę wszystkim układanym w jej wnętrzu podłożom mikrobiologicznym.
Przy planowaniu zakupu cieplarki warto szukać modelu o wysokiej jakości wykonania wnętrza. Źle wykończona komora cieplarki będzie przyczyną skraplania się wody w środku urządzenia. Jest to częsta przyczyna zgłaszania awarii cieplarek, a należy pamiętać, że każda awaria znacząco utrudnia pracę. Standardowe laboratorium mikrobiologiczne wykorzystuje cieplarki zapewniające temperaturę o kilkadziesiąt stopni wyższą niż temperatura otoczenia. Istnieją jednak również inkubatory laboratoryjne pracujące nawet w temperaturze 100 stopni. Umożliwia to przeprowadzanie testów specjalistycznych – np. hodowlę mikroorganizmów termofilnych. Na rynku można również znaleźć cieplarki, które będą utrzymywać niską temperaturę. Są to cieplarki z funkcją chłodzenia, wykorzystywane m.in. przy stwierdzaniu obecności grzybów.
Utrzymanie ciągłości pracy laboratorium mikrobiologicznego jest niezwykle ważne szczególnie w przypadku laboratoriów szpitalnych. Aparatura usprawniająca pracę oraz jej niska awaryjność bezpośrednio wpływa bowiem na odciążenie diagnostów laboratoryjnych pracą i jakość otrzymywanych wyników. Planując zakup cieplarki, warto wybrać firmę, która oprócz sprzętu oferuje dodatkowe udogodnienia. Przykładowo należy zwrócić uwagę czy producent sprzętu laboratoryjnego świadczy usługi jego serwisu. Serwisant zapewni prawidłową walidację cieplarki oraz szybkie przywrócenie jej do użytkowania po ewentualnej awarii. Warto również sprawdzić przewidywany koszt i czas dostawy sprzętu po zamówieniu oraz na jaki okres oferowana jest gwarancja.